Samowola budowlana – legalizacja jej może wydawać się wyjątkowo skomplikowanym procesem jednak z pomocą doświadczonych osób nie będzie sprawiać wielu problemów. Przed rozpoczęciem procesu należy zapoznać się z możliwymi opłatami. Co zrobić, kiedy zakupiona posiadłość okazuje się nielegalnie wybudowana? Podpowiadamy, co warto wiedzieć o legalizacji samowoli budowlanej!

Samowola budowlana – co to jest?

Pod nazwą samowoli budowlanej znajduje się szereg zachowań, które mogą prowadzić do kary grzywny. Samowola zwykle odkrywana jest przez urzędników, którzy otrzymują donosy od sąsiadów – nie zdarza się, że taki obiekt jest odkrywany przez samego inspektora budowlanego.

Przed chęcią wybudowania nowego budynku na terenie posiadłości czy remontu warto upewnić się, że nie wymaga to pozwolenia inspektora nadzoru budowlanego. Niektóre zmiany na terenie wymagają zgłoszenia lub właśnie pozwolenia, a inne można wykonywać bez zbędnych formalności.

Czym dokładnie jest samowola budowlana? Są to wszelkiego rodzaju prace budowlane, które mimo potrzeby nie zostały zgłoszone do odpowiedniego urzędu np:

• Rozbudowa budynku mieszkalnego bez zgłoszenia tego do starostwa powiatowego.
• Budowanie obiektu powinno odrzucenia wniosku o pozwolenie na budowę.
• Budowanie obiektu lub remont bez otrzymania pozwolenia, lub zgłoszenia.

Zobacz także: Aranżacja łazienki – jak zaprojektować funkcjonalną łazienkę w modnym stylu

Samowola budowlana – wszystko, co musisz wiedzieć

Jest kilka ważnych informacji, które przydadzą się każdej osobie zainteresowanej tematem samowoli budowlanej. Warto zwrócić na nie szczególną uwagę, aby nie spotkać się z potrzebą załatwiania legalizacji.

Nowelizacja prawa budowlanego przyniosła ze sobą zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty dotyczące zjawiska, jakim jest samowola budowlana. Przedawnienie w 2022 roku nie może nastąpić, za to umożliwiono proces abolicji budowlanej, o której więcej będzie można się dowiedzieć w dalszej części artykułu. 

Co, jeśli odziedziczymy lub kupimy obiekt będący samowolą budowlaną? Kupując mieszkanie z informacją od sprzedającego, że budynek nie został zalegalizowany, zgadzamy się na pokrycie kosztów legalizacji. Miejsce takie ma wadę prawną, która powinna zostać skonsultowana z prawnikiem. Warto jednak pamiętać o tym, że istnieją dwa rodzaje procedury legalizacji samowoli budowlanej – budynki starsze niż 20 lat traktowane są znacznie inaczej niż te z nowego budownictwa.

Samowola budowlana kara – czego możesz się spodziewać?

Z czym wiąże się samowola budowlana? Kara, z jaką można się spotkać, z pewnością nadwyręży budżet każdego i pozostawi niesmak oraz niechęć do dalszego łamania prawa. Niegdyś za takie przewinienie można było trafić do więzienia nawet na dwa lata. 

Nowelizacja prawa budowlanego wyklucza karę pozbawienia wolności za dokonanie samowoli budowlanej. Nie można jednak odetchnąć z ulgą – grzywny są wyjątkowo wysokie. Sięgać mogą nawet do blisko miliona złotych.

Warto pamiętać o tym, że jeśli po otrzymaniu nakazu rozbiórki osoba odpowiedzialna za inwestycję nie zastosuje się do polecenia, inspektor budowlany ma prawo dodatkowo nałożyć na nią grzywnę. W przypadku, jeśli mimo zakazu przebywania na terenie obiektu, pracę są wciąż prowadzone lub zamieszkują go ludzie, inspektorat może nałożyć kolejne grzywny.

Legalizacja samowoli budowlanej

Jak zalegalizować samowolę budowlaną, której się dokonało? Czy istnieje bezpłatna legalizacja samowoli budowlanej? Rozróżnia się dwa rodzaje legalizacji: procedurę standardową i legalizację uproszczoną.

Gdy powiatowy inspektor budowlany dostanie informację o samowoli budowlanej, w krótkim czasie wyda decyzję o przerwaniu prac lub rozbiórce obiektu. Wtedy też osoba odpowiedzialna za obiekt zostanie powiadomiona o możliwości legalizacji samowoli i będzie mieć na to 30 dni. Co dalej? Dochodzi do decyzji czy legalizacja może w ogóle zostać dokonana. A może jeśli:

• Wszelkie dokumenty dotyczące projektu obiektu są kompletne.
• Projekt jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
• Projekt wykonany został przez kompetentną osobę.
• Zostanie przedstawione oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością.

Zobacz także: Ceglana ściana – dekoracja wnętrza z charakterem

Abolicja budowlana – legalizacja uproszczona może zostać wykonana na budynkach starszych niż 20 lat. W takim przypadku wystarczy wykazać dokumentację udowadniającą, że obiekt nie zagraża zdrowiu ani życiu osób przebywających na jego terenie.

Ile kosztuje legalizacja samowoli budowlanej? Wszystko zależne jest od charakterystyki i rodzaju obiektu. Najmniejszą opłatę zapłacą osoby, które pominęły konieczność zgłoszenia budowy – od 2500 do 5000 złotych. Zdecydowanie więcej zapłacą osoby, które z jakiegoś powodu nie złożyły wniosku o pozwolenie na budowę. Aby obliczyć koszt legalizacji, należy pięćdziesięciokrotnie pomnożyć 500 złotych, współczynnik wielkości obiektu i współczynnik kategorii obiektu. Najwyższa cena legalizacji może wynieść nawet 900 000 złotych.

Legalizacja samowoli budowlanej nie jest skomplikowanym procesem, jeśli posiada się wszystkie wymagane dokumenty. Warto jednak pamiętać o zapoznaniu się z prawem budowlanym przed przystąpieniem do remontu na terenie posiadłości.